Popülasyon büyümesinin “C evresi” olarak adlandırılan bölümünde sınırlandırılmasının nedenleri, genellikle çevresel faktörler ve kaynak sınırlamaları ile ilişkilidir. Bu evrede, popülasyonun büyüme hızı yavaşlar ve taşıma kapasitesine (çevrenin destekleyebileceği maksimum birey sayısı) ulaşılır. İşte bu sınırlamaların başlıca nedenleri:
1. Kaynak Kıtlığı
- Gıda: Popülasyon büyüdükçe, birey başına düşen gıda miktarı azalır. Yetersiz beslenme, büyüme hızını sınırlar.
- Su: Su kaynakları sınırlıdır ve artan popülasyon, suya olan talebi artırır. Su kıtlığı, popülasyonun büyümesini durdurabilir.
- Barınma: Yaşam alanlarının sınırlı olması, bireylerin uygun barınak bulmasını zorlaştırır.
2. Çevresel Direnç
- Hastalıklar: Artan popülasyon yoğunluğu, hastalıkların yayılmasını kolaylaştırır. Hastalıklar, ölüm oranlarını artırarak büyümeyi sınırlar.
- Yırtıcılar: Yırtıcı baskısı artar, bu da ölüm oranlarını yükselterek popülasyonun büyümesini sınırlar.
- Parazitler: Artan yoğunluk, parazitlerin yayılmasını kolaylaştırır ve bireylerin sağlık durumunu olumsuz etkiler.
3. Atık Birikimi
- Kirlilik: Artan popülasyon, daha fazla atık üretir. Bu atıklar çevreyi kirletir ve yaşam koşullarını kötüleştirir.
- Toksik Maddeler: Biriken toksik maddeler, bireylerin sağlığını olumsuz etkileyerek popülasyon büyümesini sınırlar.
4. Sosyal Stres
- Alan Rekabeti: Artan yoğunluk, bireyler arasında alan için rekabeti artırır. Bu rekabet, bireylerin üreme ve hayatta kalma şansını azaltır.
- Sosyal Çatışmalar: Bireyler arasındaki sosyal çatışmalar artar, bu da stres seviyelerini yükselterek üreme ve büyüme hızını sınırlar.
5. Enerji Kıtlığı
- Enerji Kaynakları: Artan popülasyon, daha fazla enerji tüketir. Fosil yakıtlar ve diğer enerji kaynakları üzerindeki baskı artar ve enerji kıtlığı büyümeyi sınırlar.
6. Doğal Afetler
- Doğal Afetlerin Etkisi: Sel, kuraklık, yangın gibi doğal afetler, popülasyonu doğrudan etkileyerek büyümeyi sınırlar.
7. Genetik Faktörler
- Genetik Çeşitlilik: Küçük ve izole popülasyonlarda genetik çeşitlilik azalabilir. Azalan genetik çeşitlilik, popülasyonun çevresel değişikliklere uyum sağlama yeteneğini sınırlar.
Özet
C evresi, popülasyon büyümesinin yavaşladığı ve taşıma kapasitesine yaklaşıldığı bir dönemdir. Bu evrede büyümenin sınırlandırılması, kaynak kıtlığı, çevresel direnç, atık birikimi, sosyal stres, enerji kıtlığı, doğal afetler ve genetik faktörler gibi çeşitli nedenlerle açıklanabilir. Bu faktörler, popülasyonun büyüme hızını azaltarak dengeye ulaşmasına neden olur.
